Ziya Osman Saba’nın Şiirlerinde Nostalji

Özet

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önemli şairlerinden biri olan Ziya Osman Saba’nın şiirlerinde ev, aile, çocukluk dönemlerine özlem belirgin bir şekilde okurun karşısına çıkar. Bu durum Saba’nın şiirlerinin sürekli geçmişte salınmasına yol açmasa dahi onun şiirlerinin kurucu öznesinin nostalji olduğunu belirtmek gerekir. Şair nostaljik bakışıyla şiirlerinde şimdiyi ve geleceği gerek söylem/anlatma gerekse düşünsel zamanda kurmayı başarır. Bu yüzden onun şiirlerine hakim olan nostalji, geçmişi durmaksızın sayıklayarak şimdiyi ve geleceği körelten, kişiyi karamsarlığa sürükleyen melankolik bir bakışa dönüşmez. Oysa geçmişteki görüntüleri idealleştirerek kişiyi yanılsamalarla dolu bir hatırlama eğilimine sürükleme potansiyeline sahip nostalji, çok çabuk melankoliye dönüşebilme riskini barındıran bir kavramdır. Çalışmada Ziya Osman Saba şiirlerine hakim olan nostaljik bakış, gerek kavrama ait özellikler gerekse şiirlerdeki şimdi ve gelecek algısı etrafında incelenecektir. Nitekim onun şiirlerinde nostalji, kimi kez kavramsal özelliklerinin dışına taşarak şiire has kurucu özneliğiyle okurun karşısına çıkar. Şiirle okurunu da kendi nostaljik serüvenine çıkmaya davet eden Saba, nostaljiyi geleceğe taşımayı ihmal etmez. Ayrıca Saba’nın şiirlerinde geçmişin bütüncül görüntülerinin yanında şimdiye dair hissedilen yalnızlık ve hüzün, bir kabul edişe ve Tanrı’ya sığınmaya da dönüşür.