On the İnşâ-style Letter and Chronogram Poem Sent to Halîl Nûrî Bey by Sünbülzâde Vehbî on the Death of Kânî
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8020771Keywords:
Sünbülzâde Vehbî, Kânî, Halîl Nûrî, Reisülküttap Râşid, chronogram poems, prose (in Ottoman Turkish literature), inşâ (as a prose style), letter writing in Ottoman literature, tezkire (a kind of official writing in Ottoman bureaucracy)Abstract
This article reviews a letter that remained unknown until today sent by the famous poet of the eighteenth century, Sünbülzâde Vehbî (d. 1224 / 1809), to Halîl Nûrî Bey (d. 1213 / 1799), one of the significant bureaucrats of the period. At the end of this letter, bearing the Ottoman Turkish prose style known as inşa, there is a death chronogram poem for Kânî (d. 1206 / 1791), one of the famous poets of the era, which Vehbî had penned. The article discusses the letter that Vehbî wanted to reach the Minister of Foreign Affairs (Reisülküttap) Râşid Efendi (d. 1212 / 1798), the purpose of writing the chronogram, and his possible expectations. The letter also contains details that reflect the emergence and circulation of chronogram poems and shed light on literary patronage relations. The article analyzes the mentioned letter and the chronogram poem based on the network of professional and literary relations between the above-cited names.
References
Afyoncu, Erhan. “Osmanlı Müverrihlerine Ait Tevcihat Kayıtları I.” Belgeler 20, s. 24 (1999): 77-155.
Ahıshalı, Recep. “Osmanlı Devlet Teşkilatında Reisülküttaplık Müessesesi: XVIII. Yüzyıl.” Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, 1999.
Ahmed Cevdet. Belâgat-i Osmâniyye. İstanbul: 1299 [1881-82].
Akün, Ömer Faruk. “Sünbülzâde Vehbî.” İslam Ansiklopedisi, c. 11. 4. bs. İstanbul: MEB, 1979.
Ambros, Edith Gülçin. Ottoman Chronogram Poems: Formal, Factual and Fictional Aspects. Berlin: EB-Verlag, 2021.
Ârif Hikmet. Tezkire-i Şu’arâ. Hazırlayan Sadık Erdem. İstanbul: Türk Tarih Kurumu, 2014.
Aslan, Mustafa. “Kayserili Raşit Mehmet Efendi ve Dîvânçesi.” Turkish Studies, s. 2/3 (2007): 40-58.
Aynur, Hatice ve Fatma M. Şen. “Hıfzî Ağa (Hıfzî Mehmed Efendi ö. 1759-60) ve Tarih Manzumeleri.” İskender Pala Armağanı, editör Nagihan Gür, 236-280. İstanbul: Kapı, 2021.
Bâkî. Bâkî Dîvânı: Tenkitli Basım. Hazırlayan Sabahattin Küçük. Ankara: Türk Dil Kurumu, 1994.
Güler, Mehmet. “Halîl Nûrî Dîvânı: Edisyon Kritik-İnceleme.” Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, 2009.
Haksever, H. İbrahim, Bahir Selçuk ve Mesut Algül. “Sünbül-zâde Vehbî’nin Mektupları.” International Journal of Language Academy, s. 6 (2018): 353-390.
Halîl Nûrî Bey (Vakanüvis). Nûrî Tarihi. Hazırlayan Seydi Vakkas Toprak. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2015.
İşli, Emin Nedret. “İstanbul’da Gömülü Şairlerin Mezar Kitâbeleri.” Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, 1991.
Karabulut, Ali Rıza. Dîvânçe-i Râşid Efendi ve Kayseri Müellifleri. Ankara: Mektebe, 2008.
Köksal, M. Fatih. Kayserili Dîvân Şairleri. Kayseri: Geçit, 1998.
Kütükoğlu, Mübahat. Osmanlı Belgelerinin Dili: Diplomatik. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2013.
Mecmûa-i Eş‘âr. Derleyen Nebîl. Ali Emre Özyıldırım şahsî kitaplığı.
Menchinger, Ethan L. İlk Modern Osmanlı: Ahmed Vâsıf’ın Fikrî Gelişimi. Çeviren Nurettin Elhüseyni. İstanbul: YKY, 2022.
Muallim Nâcî. Esâmî. İstanbul: 1308 [1890-91].
Özyıldırım, Ali Emre. “Bir Mecmûa Üç Kuşak: Vakanüvis Halîl Nûrî Bey’in Oğlu ve Şeref Hanım’ın Babası Nebîl Bey’in Şahsî Mecmûasından Hareketle Aile Bağlarından Şiir Ağlarına.” Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, özel sayı, “Ustalara Saygı-I: Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz’a Armağan.” Editör İsmail Hakkı Aksoyak, Tuba Işınsu İsen Durmuş ve Ayşe Yıldız, 3, s. 4 (Aralık 2019): 257-302.
Râşid [Reîsülküttâb]. Dîvânçe / Mecmû’a. İBB Atatürk Kitaplığı-Muallim Cevdet K. 539.
Sarıkaya, Hüseyin. “Vakanüvîs Halîl Nûrî Bey ve Tarihinin Neşri Üzerine Bazı Mülahazalar.” Osmanlı Araştırmaları, s. 51 (2018): 419-457.
Sünbülzâde Vehbî, Dîvân. Hazırlayan Ahmet Yenikale. Kahramanmaraş: Ukde, 2011.
Şahin, Ebubekir Sıddık. “Keçeci-zâde İzzet Molla’nın Yazdığı Tarih Manzumeleri.” Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, s. 9 (2011): 149-163.
Şener, Hasan. “Hayrî: Hayatı, Edebî Şahsiyeti, Divanı’nın Tenkitli Metni.” Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, 1999.
Toprak, Seydi Vakkas. “Bir Osmanlı Vakanüvisi ve Mezartaşı Kitabesi.” Tarih ve Uygarlık - İstanbul Dergisi, s. 3 (2013): 51-63.
Vatansever, Nazlı. “Süruri’nin Tarih Mecmûası: Metin Tesisi-İnceleme.” Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, 2014.
Woodhead, Christine. “Yazışma Çevreleri: On yedinci Yüzyıl başlarında Osmanlı Mektup Yazımı.” Çeviren Ali Emre Özyıldırım. Nesrin İnşası: Düzyazıda Dil, Üslup ve Türler, hazırlayanlar Hatice Aynur, Müjgân Çakır, Hanife Koncu, Selim S. Kuru ve Ali Emre Özyıldırım, 214-235. İstanbul: Turkuaz, 2010.
Yalçınkaya, Alaaddin. “Türk Diplomasisinin Modernleşmesinde Reisülküttap Mehmed Râşid Efendi’nin Rolü.” Osmanlı Araştırmaları, s. 21 (2001): 109-134.
Yazar, İlyas. “Kânî Dîvânı.” Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, 2006.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 ZEMİN
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
