Tek Kanatlı Bir Kuş Romanında Teknik ve İdeoloji
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8020724Anahtar Kelimeler:
serbest dolaylı söylem, diyalog, ideoloji, figüral anlatma, örtük ilerleme, Yaşar Kemal, Tek Kanatlı Bir KuşÖzet
Yaşar Kemal’in 2013 yılında yayımlanan Tek Kanatlı Bir Kuş adlı kısa romanı, teknik ve tematik açıdan barındırdığı zenginliklerle dikkat çekmektedir. Yazım süreci 1970’li yıllara kadar uzanan ve yazarın “korku”yu anlatmak amacıyla kaleme aldığı roman, yüzeyde korku temasını işlemekle birlikte derinde ideolojik göndermeler barındıran örtük bir ilerlemeyi de içermektedir. Nitekim görünürdeki korku temasının altında sert bir devlet eleştirisi saklıdır. Tek Kanatlı Bir Kuş romanında kullanılan tekniğin, romandaki ideolojiyle uyum içerisinde olduğu, yani biçim ile içeriğin birbirini tamamladığı görülmektedir. Bu bağlamda sözün ve düşüncenin temsil edilme biçimi, figüral anlatma durumu, örtük ilerleme vb. doğrudan doğruya romandaki bakış açısıyla yani ideolojiyle ilişkilidir. Bu çalışmada Tek Kanatlı Bir Kuş romanı öncelikle anlatma durumu, serbest dolaylı söylem, diyalog ve tekrarların işlevi açısından incelenecek, daha sonra da metnin ideolojik boyutunu içeren örtük ilerleme açığa çıkarılmaya çalışılacaktır.
Referanslar
Bally, Charles. “Le style indirect libre en français moderne I et II.” Germanisch-Romanische Monatsschrift 4 (1912): 549-556, 597-606.
Banfield, Ann. Unspeakable Sentences: Narration and Representation in the Language of Fiction. New York: Routledge, 2015 [1982].
Cerquiglini, Bernard. “Le style indirect libre et la modernité.” Langages 73 (1984): 7-16.
Cohn, Dorrit. The Distinction of Fiction. Baltimore/London: The Johns Hopkins University Press, 2000 [1999].
Dervişcemaloğlu, Bahar. “Yaban Romanında İma Edilen Yazar Sorunsalı.” Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi 7, s. 1 (2020): 56-76.
Dervişcemaloğlu, Bahar. Çözülemeyen Bulmaca: Anlatıcı Üzerine Tartışmalar. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2022.
Fludernik, Monika. The Fictions of Language and the Languages of Fiction. London: Routledge, 1993.
Herman, David. “Dialogue in a Discourse Context.” Narrative Inquiry 16, no. 1 (2006): 75-84.
Lanser, Susan S. The Narrative Act: Point of View in Prose Fiction. Princeton/New Jersey: Princeton University Press, 1981.
McHale, Brian. “Free Indirect Discourse: A Survey of Recent Accounts.” Narrative Theory: Critical Concepts in Literary and Cultural Studies, edited by Mieke Bal, 187-223, vol. 1. London/New York: Routledge, 2007 [1978].
Mildorf, Jarmila. “Thought Presentation and Constructed Dialogue in Oral Stories: Limits and Possibilities of a Cross-Disciplinary Narratology.” Partial Answers 6, no. 2 (2008): 279-300.
Nykänen, Elise ve Aino Koivisto. “Introduction: Approaches to Fictional Dialogue.” Literary Linguistics 5, no. 2 (2016): 1-14.
Shen, Dan. Style and Rhetoric of Short Narrative Fiction: Covert Progressions Behind Overt Plots. New York/London: Routledge, 2014.
Sotirova, Violeta. “Repetition in Free Indirect Style: A Dialogue of Minds?” Style 39, no. 2 (2005): 120-136.
Sternberg, Meir. “Proteus in Quotation-Land: Mimesis and the Forms of Reported Discourse.” Poetics Today 3, no. 2 (1982): 107-156.
Sternberg, Meir. “Reconceptualizing narratology. Arguments for a Functionalist and Constructivist Approach to Narrative.” Enthymema 4 (2011): 35-50.
Thomas, Bronwen. Fictional Dialogue: Speech and Conversation in the Modern and Postmodern Novel. Lincoln/London: University of Nebraska Press, 2012.
Toolan, Michael. Making Sense of Narrative Text: Situation, Repetition, and Picturing in the Reading of Short Stories. New York/London: Routledge, 2016.
Tözeren, Ayşegül. “Tek Kanatlı Bir Kuş’un Kanadından Yaşar Kemal.” Evrensel Kültür, 28 Şubat 2018, https://www.evrensel.net/haber/346553/tek-kanatli-bir-kusun-kanadindan-yasar-kemal (erişim 11 Temmuz 2022).
Yaşar Kemal. Tek Kanatlı Bir Kuş. 10. bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2017 [1. Baskı: 2013].
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ZEMİN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.